Życie po życiu (3)
czyli na marginesie projektu „Fabryka pełna życia”
W poprzednim wpisie o partycypacji co rusz pojawiało się słowo „interesariusze”. Ogólnie rzecz biorąc, to pojęcie (stakeholders) powstało w op0zycji do pojęcia udziałowców-współwłaścicieli w przedsiębiorstwie (shareholders). Chodziło o to, że coraz większy wpływ na działalność przedsiębiorstw zaczynały mieć osoby niebędące ich właścicielami. Szczególne znaczenie pojęcie interesariuszy ma w opisie działań podmiotów publicznych i… organizacji pozarządowych, gdzie trudno mówić o udziałowcach, a decyzje podejmowane są w interesie właśnie interesariuszy. Dotyczy to także działań rewitalizacyjnych.
Interesariusze rewitalizacji
Ustawa szeroko definiuje interesariuszy, którzy powinni być włączeni (partycypować) w działaniach rewitalizacyjnych (patrz tabela). Co więcej, sformułowanie „w szczególności” otwiera możliwość włączania w ten proces innych osób i instytucji. Jednak nie jest oczywiście przypadkiem, że w pierwszej kolejności mówi się o mieszkańcach, właścicielach, użytkownikach i zarządcach nieruchomości. Następnie wspomina się innych mieszkańców gminy, a jeszcze dalej te podmioty (w tym organizacje pozarządowe), które prowadzą lub zamierzają prowadzić działalność gospodarczą lub społeczną.
|
Art.2.2. Interesariuszami rewitalizacji, zwanymi dalej „interesariuszami”, są w szczególności: 1) mieszkańcy obszaru rewitalizacji oraz właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na tym obszarze, w tym spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe i towarzystwa budownictwa społecznego; 2) mieszkańcy gminy inni niż wymienieni w pkt 1; 3) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą; 4) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe i grupy nieformalne; 5) jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne; 6) organy władzy publicznej; 7) podmioty, inne niż wymienione w pkt 6, realizujące na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu Państwa. |
Interesariusze w Dąbrowie
Według Lokalnego Programu Rewitalizacji Dąbrowy Górniczej do roku 2022 – Aktualizacja 2016, „zarządzanie procesem rewitalizacji miasta Dąbrowa Górnicza jest oparte na zasadach partnerstwa i partycypacji społecznej, dlatego też bardzo ważne jest rozpoznanie potrzeb i preferencji, jak również siły wpływu i poziomu zainteresowania poszczególnych grup interesariuszy procesu rewitalizacji”. Próbowano również określić rodzaje interesariuszy, którzy – w kontekście tego dokumentu – mają znaczenie w procesie rewitalizacji (patrz rysunek).
Ciekawe będzie – z perspektywy zbieranych teraz doświadczeń – zweryfikowanie tych symulacji. Przytoczmy jeszcze fragment tego dokumentu, który pokazuje przyjętą strategię działań: „Bardzo istotne będzie wsparcie działań podejmowanych przez kluczowych interesariuszy. Wykorzystanie mechanizmów partycypacji powinno uaktywnić potencjalnych sojuszników. Szczególnie cenne jest zaangażowanie organizacji sektora pozarządowego oraz instytucji kulturalnych, sportowych i edukacyjnych, które poprzez kreowanie projektów społecznych mogą budować i wzbogacać ofertę w zrewitalizowanych miejscach i obiektach. Równie ważną kwestią jest podjęcie starań na rzecz interesariuszy, którzy są potencjalnie obojętni lub których interesy są zagrożone, tzn. nie postrzegają sami siebie jako beneficjentów rewitalizacji. W szczególności dotyczy to wykluczonych społecznie mieszkańców substandardowej zabudowy oraz przedsiębiorców, którzy działają na fragmentach zdegradowanych terenów poprzemysłowych. W obydwu przypadkach należy wypracowywać wspólne, kompromisowe rozwiązania przy respektowaniu oczekiwań wszystkich stron, wykorzystywaniu przede wszystkim potencjału endogenicznego oraz aktywizacji środowisk lokalnych, w szczególności grup wykluczonych”.
