W Cotygodniku Pozarządowym nr 7 pisaliśmy o tym, że Senat podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, który przygotowała grupa senatorów.
22 lutego projekt wpłynął do Sejmu i został skierowany do I czytania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, której zajmie się nim 10 marca o godz. 16:00.
Zgodnie z komunikatem Senatu projektowana nowelizacja zawiera zapis, że Senat sprawuje opiekę nad Polonią i Polakami za granicą i że opieka ta będzie realizowana przez współpracę z organizacjami pozarządowymi, polegającą na zlecaniu realizacji zadań publicznych finansowanych z części budżetu państwa dotyczącej Kancelarii Senatu.
Nowelizacja wprowadzałaby także inne istotne zmiany.
- Po pierwsze, od tej pory ustawa miałaby regulować zasady prowadzenia działalności pożytku publicznego przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych oraz współpracy organów władzy publicznej (w miejsce “organów administracji publicznej” w obowiązującej ustawie) z organizacjami pozarządowymi, zatem poszerzeniu uległby zakres podmiotowy. Tak pojemny zapis krytykuje MF.
- Zmieniłby się także zakres przedmiotowy – Senat proponuje dodać nowy obszar działalności pożytku publicznego “na rzecz weteranów i weteranów poszkodowanych w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa”. Na zasadność dodania tego obszaru wskazał w swojej opinii MRPiPS powołując się na postulaty RPO i MS.
- Senat chce zlecać realizację zadań publicznych organizacjom pozarządowym oraz innym podmiotom z art. 3 ust. 3 omawianej ustawy, jednak nie jest jasne, co w praktyce miałby oznaczać projektowany art. 4d ust. 4, którzy brzmi “Tryb postępowania przy zlecaniu zadań publicznych (…) określa Prezydium Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.” Biuro Analiz Sejmowych opisuje związane z tym wątpliwości i możliwe interpretacje: “Na podstawie projektu ustawy, w tym jej uzasadnienia, nie można jednoznacznie ustalić celu i znaczenia tego przepisu. Jedną z możliwych interpretacji jest przyjęcie, że ma to być przepis szczególny, który w stosunku do Senatu wyłączy stosowanie art. 11 – 19a ustawy. (…) Zgodnie z drugą z możliwych interpretacji, proponowany przepis nie wyłącza stosowania przepisów ustawy, lecz ma na celu uregulowanie wewnętrznej procedury postępowania w Senacie, uzupełniającej regulację ustawową.”
W pliku z projektem znajduje się zarówno uzasadnienie projektu jak i stanowiska podmiotów do których skierowano w toku prac prośbę o opinie, które złożyli: MRPiPS, MF i MSZ oraz: 1) Fundacja SEMPER POLONIA, 2) Fundacja „Oświata Polska za Granicą”, 3) Stowarzyszenie Odra-Niemen, 4) Fundacja Edukacja dla Demokracji, 5) Fundacja Polonia Ruthenia, 6) Fundacja Ośrodka KARTA, 7) Towarzystwo im. Marii Konopnickiej.
Łącznie prośbę o wyrażenie opinii skierowano do trzech ministerstw i dwudziestu sześciu organizacji pozarządowych, jak wynika z treści uzasadnienia do projektu. Niestety na stronie Senatu próżno szukać ogłoszenia o konsultacjach społecznych tego projektu.
Autorka prowadzi Program Rzeczniczy w Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych (OFOP).
Celem Programu Rzeczniczego jest doprowadzenie do sytuacji, w której prawo regulujące formy aktywności obywatelskiej, w szczególności osób działających w stowarzyszeniach i fundacjach, będzie odpowiadało potrzebom społecznym, będzie zrozumiałe i stosowane zgodnie z zasadą pomocniczości.