(15) W poprzednich odcinkach mówiliśmy o tym, jak poszczególne sekcje Komitetu Obywatelskiego dbały o kwestie sanitarne, przy okazji wymieniając różne organizacje. Chciałbym teraz pokazać, jak wyglądało to od strony organizacji, które były włączone w ten system samopomocy. Zaczniemy od instytucji, która dziś w żaden sposób nie kojarzy się nam z działalnością społeczną, a której korzenie są na wskroś obywatelskie. Tą instytucją jest pogotowie ratunkowe, którego historyczne początki podobne są do tradycji GOPR-u czy WOPR-u… Kontynuuj czytanie
w poszukiwaniu tradycji – historie
Z historii sektora – rok 1990
.
o roku ów 1990
Tworzą się podstawy infrastruktury trzeciego sektora. Powstaje szereg instytucji skierowanych na wspomaganie działalności organizacji pozarządowych. M.in. dokonuje się oficjalne otwarcie Fundacji dla Polski, przekształcenie założonego przez Jacka Kuronia Funduszu SOS w Fundację Pomoc Społeczna SOS, powstaje Biuro Informacji o Fundacjach i Stowarzyszeniach BIFIS… Konstytuuje się Ogólnopolska Rada Ruchów Katolickich i Krajowa Rada Regionalnych Towarzystw Kultury, wychodzą pierwsze numery numery pism ASOCJACJE i POMOST.
Z historii sektora – rok 1989
o roku ów 1989
Uchwalona 7 kwietnia, tuż po zakończeniu obrad okrągłego stołu (niektóre dokumenty z tego okresu przypomnieliśmy w piśmie FederalistKa nr 6-7, s. 168 i nast.), ustawa “Prawo o stowarzyszeniach” zapoczątkowała prawne zmiany systemu i usankcjonowała proces żywiołowego powstawania i rejestrowania się organizacji społecznych.
Przed powstaniem komitetu pomocy sanitarnej (3)
(14) W tym miejscu nie powstrzymam się i zaprezentuję długi cytat ze “Sprawozdania Komitetu Obywatelskiego sierpień – grudzień 1914” (wydanego oczywiście w wersji dwujęzycznej – każda strona jest i po polsku, i – cyrylicą – po rosyjsku) dotyczącego sekcji lekarskiej. Robię to dla języka, który wydaje mi się wspaniały, ale także dla pokazania, jak w prosty i zrozumiały sposób można przedstawiać rozliczenie finansowe tak skomplikowanych instytucji, jak szpital, i jak niegdyś wykazywano, że środkami gospodaruje się oszczędnie. Kontynuuj czytanie
Przed powstaniem komitetu pomocy sanitarnej (2)
(13) Jakie były więc dokonania komisji sanitarnej sekcji kobiet w pierwszych dniach wojny? W sprawozdaniu czytamy “Komisya Sanitarna zapoczątkowała: a) wykłady sanitarne, kursy pielęgniarstwa i zajęcia praktyczne w szpitalach dla tysiąca kobiet; b) zakładanie prywatnych szpitali dla rannych, przyjmując zaofiarowanie lokalów na takie szpitale od p. Minclowej, od Koła Ziemianek, od Pogotowia Ratunkowego i od pp. Goldstandów, i biorąc czynny udział w założeniu u urządzeniu szpitala pod wezwaniem Św. Michała: prowadziła szycie i naprawę bielizny dla szpitali, urządzając gwoli temu szwalnie, pod kierunkiem Maryi Rodziewiczówny, w lokalu, ofiarowanym przez p. Zofię Szlenkerównę przy ulicy Jasnej Nr 32.”
Przed powstaniem komitetu pomocy sanitarnej (1)
(12) O tym, że taki komitet powstał wspominałem przy okazji działań ogólnokrajowych Zdzisława Lubomirskiego. Teraz spróbujmy opowiedzieć tę historię trochę dokładniej. Tuż po założeniu sekcji kobiet (to się powtarza jak mantra) uznano że „Jedną z najpilniejszych potrzeb niedalekiej przyszłości jest zebranie materjałów opatrunkowych. Pragnąc zawczasu przygotować się do okazania pomocy rannym Sekcja kobieca kom. obywatelskiego gorąco wzywa do składania ofiar ze starego płótna, oraz gazy opatrunkowej do komisji sanitarnej (Jasna 32)”. Kontynuuj czytanie
Sekcja pośrednictwa pracy (2)
(11) A zaczęło się, jak to często wówczas bywało, od sekcji kobiet (siedziba mieściła się w lokalu parterowym w domu Szlenkierów na ul Jasnej 32, zaofiarowanym przez p. Ignacową Chrzanowską ). 4 sierpnia o 7 wieczorem „odbyło się zebranie sekcji komitetu kobiet dla niesienia pomocy robotnikom fabrycznym, pozbawionym pracy, oraz rodzinom, których członków powołano pod broń. Zebraniu przewodniczyła p. L. Kotarbińska, wyjaśnień udzielał inż. K . Rychter. Na zebranie stawiło się około 80 przedstawicieli robotników w porozumieniu z właścicielami fabryk. Kontynuuj czytanie
Sekcja pośrednictwa pracy (1)
(10) Wojna w przemyśle rozpoczęła się jeszcze przed 1 sierpnia. „Wskutek wywołanych przez wypadki ostatniej doby, a rozpoczętych z dniem 29 lipca ograniczeń w przewozie ładunków kolejowych i wstrzymania operacji kredytowych warszawskiego oddziału Banku państwa, rada Tow. przemysłowców, po porozumieniu się z warszawskim komitetem giełdowym i centralnem Tow. rolniczem, zwołała niezwłocznie d. 30 lipca naradę, z udziałem przedstawicieli rzeczonych organizacji.”1 Na spotkaniach – i tym, i kolejnym, które odbyło się 31 sierpnia, postanowiono podjąć działania mające na celu zapewnienie płynności finansowej przedsięwzięciom gospodarczym. Sytuacja groziła brakiem możliwości wypłaty pensji robotnikom i koniecznością zamknięcia fabryk. Z uwagi na konieczność szybkiej wymiany informacji „rada Towarzystwa uznała za konieczne urządzać codzienne posiedzenia z udziałem wszystkich członków Tow., aby w ten sposób Tow. przemysłowców mogło się stać rzeczywistym łącznikiem i wyrazicielem opinji sfer przemysłowych. O powyższem rada Tow. zawiadomiła okólnikiem z d. 1 sierpnia wszystkich warszawskich członków Tow.”. Kontynuuj czytanie
Działacz podziemny
[9] Trzecią osobą w ścisłym kierownictwie Komitetu Obywatelskiego (obok pełniącego funkcję przewodniczącego Zdzisława Lubomirskiego i jego zastępcy Piotra Drzewieckiego) był Stefan Dziewulski (1876-1941), który pełnił funkcję sekretarza. Warto przyjrzeć się tej postaci bliżej, bo wiąże się ona z historią organizacji, które działały przed 1914 rokiem nielegalnie czy półoficjalnie. Kontynuuj czytanie
Społecznik inżynier
(8) Inżynierowie, obok lekarzy czy nauczycieli, stanowili jedną z tych grup zawodowych, które w szczególny sposób zasłużyły się działalności społecznej. I to nie tylko w obszarze techniki. Przykładem może być zastępca przewodniczącego Komitetu Obywatelskiego, późniejszy wieloletni prezydent miasta stołecznego Warszawy, Piotr Drzewiecki (1865-1943). Długo można by tu wymieniać inicjatywy gospodarcze, w których uczestniczył po ukończeniu z wyróżnieniem studiów w Instytucie Technologicznym w Petersburgu, nas interesuje jednak głównie jego zaangażowanie społeczne. Kontynuuj czytanie