Co członek Komisji Rewizyjnej wiedzieć powinien… (2)
Kiedy już powiedzieliśmy, że komisja rewizyjna jest niezbędnym elementem sprawnie działającego, demokratycznego stowarzyszenia, to przypomnijmy również rzecz oczywistą, podstawy działania i obowiązki organu kontroli wynikające wprost z ustaw. Może ktoś – nie tylko z Partnerstwa 26 SMD, podpowie coś jeszcze?
Obowiązek samokontroli
Ustawa Prawo o stowarzyszeniach mówi wyraźnie:
„Najwyższą władzą stowarzyszenia jest walne zebranie członków. W sprawach, w których statut nie określa właściwości władz stowarzyszenia, podejmowanie uchwał należy do walnego zebrania członków. (…) Stowarzyszenie jest obowiązane posiadać zarząd i organ kontroli wewnętrznej”.
Organ kontroli jest więc nie tylko potrzebny, ale jest obowiązkowym elementem władz stowarzyszenia. Oznacza to, że sposób zarządzania stowarzyszeniem opiera się, obok walnego zebrania, na dwu typach władzy: zarządzającej i kontrolnej. A zapisy o kompetencjach Walnego Zebrania przesądza, że uprawnienia i obowiązki wybieralnych władz (zarządu i organu kontroli) muszą być określone w statucie.
Ustawowe kompetencje, czyli co powinien organ kontroli
1. Ustawa (w kwestii stowarzyszeń rejestrowych jeszcze raz mówi o organie kontroli wewnętrznej:
„W umowach między stowarzyszeniem a członkiem zarządu oraz w sporach z nim stowarzyszenie reprezentuje członek organu kontroli wewnętrznej wskazany w uchwale tego organu”.
Ustawa daje też możliwość, by podobne uprawnienia mógł mieć „pełnomocnik powołany uchwałą walnego zebrania członków (zebrania delegatów)”, ale niewątpliwie intencją ustawodawcy było wzmocnienie organu kontroli. Co to oznacza? To znaczy, że o ile walne nie umocuje jakiejś konkretnej osoby, to tylko wyznaczony uchwałą przedstawiciel komisji rewizyjnej może podpisywać wszelkie umowy z członkami zarządu.
2. To, co należy do organu kontroli, wynika również z ustawy o rachunkowości, oto
Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe, skonsolidowane sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z działalności oraz sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej spełniały wymagania przewidziane w ustawie. (Art. 4a. 1.)
3. W tym kontekście warto również wspomnieć o art. 27b Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (dotyczy on organizacji posiadającej status pożytku publicznego, ale warto go stosować we wszystkich organizacjach), który mówi m.in.:
Członek organu zarządzającego, organu kontroli lub nadzoru organizacji pożytku publicznego, wykonujący swoje obowiązki społecznie, jest obowiązany dokładać przy tym należytej staranności.
O tym, co wynika z tych zapisów, będziemy jeszcze mówić.
