Zasada partnerstwa we wdrażaniu Funduszy Europejskich to nic innego, jak próba ustrukturalizowania dialogu obywatelskiego w tym zakresie. Co więcej, z wielu względów dialog ten jest znacznie mocniej umocowany niż np. Rada Działalności Pożytku Publicznego. Wymieńmy kilka argumentów: 1) ciała dialogu obywatelskiego (np. komitety monitorujące) nie są tylko ciałami doradczymi, ale pełnią również funkcje kontrolne i decyzyjne; 2) przedstawiciele organizacji nie są nominowani przez administrację, lecz zostali wybrani jako reprezentanci sektora; 3) w dialogu tym bierze (na równych prawach) większa liczba typów partnerów (obok rządu, samorządu i organizacji pozarządowych – także partnerzy społeczno-gospodarczy czy przedstawiciele nauki); 4) partnerstwo, choć zasady określane są przez rządy państw członkowskich, jest wymagane jako ważny element wdrażania funduszy, więc jest obligatoryjne.
Stawiamy na partnerstwo i dialog
Nic też dziwnego, że sektor pozarządowy (a przynajmniej jego część) z taką nadzieją patrzy na zasadę partnerstwa. Od samego początku jego przedstawiciele (najpierw Stowarzyszenie na rzecz FIP, później OFOP) zabiegali o umocowanie organizacji w tym dialogu. Z roku na rok, a właściwie z perspektywy na perspektywę finansową, wzmacniana była rola organizacji. Co prawda, poprzedni rząd – w ostatniej chwili – zaczął wycofywać się z wielu uzgodnień (por. np. Czy rząd boi się partnerstwa?). Jednak skonsultowane i zapisane w dokumentach programowych zapisy pozostały. Rola organizacji ma być znacząca.
Komitet Umowy Partnerstwa
Przykładem sukcesu działań rzeczniczych strony społecznej (partnerów spoza administracji) była m.in. konstrukcja Komitetu Umowy Partnerstwa, gdzie po raz pierwszy wprowadzono docelową zasadę “1/3 dla przedstawicieli partnerów spoza administracji“. Tak oto w KUP mamy aż 12 przedstawicieli organizacji pozarządowych. Co więcej, udało się doprowadzić do rozszerzenia Prezydium KUP o przedstawiciela partnerów (jest to funkcja rotacyjna, którą ze strony NGO pełnić ma Jan Jakub Wygnański). Ponadto w ramach KUP, w powołanym podkomitecie (Komitet Sterujący ds. Zdrowia), udało się zwiększyć liczbę przedstawicieli organizacji pozarządowych do trzech i decyzję o wyborze przekazać Radzie Działalności Pożytku Publicznego. Nie udało się jednak przekonać administracji do powołania Podkomitetu ds. Partnerstwa.
Spotkanie z partnerami
Teraz jednak, w wyniku reorganizacji w Ministerstwie Rozwoju, administracja podjęła próbę wzmocnienia partnerstwa. O pierwszych sygnałach pisałem przy okazji spotkania KK NSRO. A wczoraj, 4 kwietnia, odbyło się specjalne spotkanie przygotowujące zbliżające się posiedzenie KUP. Podsumowaliśmy dotychczasową, nie zawsze idylliczną, współpracę. Dowiedzieliśmy się o planach powołania Podkomitetu ds. efektywności funduszy UE (zastępca przewodniczącego ma być ze strony partnerów), o tym, że rozstrzygnięcie konkursu dotacyjnego na wsparcie zasady partnerstwa ogłoszone będzie w ciągu trzech tygodni, że otwierają się możliwości współpracy (o co od dawna zabiegaliśmy) w ramach pomocy technicznej. No i co najważniejsze – otwiera się możliwość powołania Podkomitetu ds. Partnerstwa, który kontynuować będzie (ale mamy nadzieję już na stabilniejszych podstawach) dobre doświadczenia Grupy ds. Społeczeństwa Obywatelskiego przy KK NSRO.
Monitoring zasadą współpracy
Oczywiście trudno dziś przesądzać o efektach tej zmiany nastawienia. Wiele jest jeszcze niewiadomych, zawsze istnieje niepewność, ale znając osoby, z którymi przyjdzie nam współpracować, można mieć nadzieję na prawdziwe partnerstwo. A o tym, jak będzie, będziemy informować w ramach Monitoringu dialogu ustrukturalizowanego prowadzonego przez Stowarzyszenie Dialog Społeczny.
