Opowieść w odcinkach

Powstanie marcowe 4

Wysłany na przez

Jac

Obywatele Jacynicze (0,83)

(spis treści)

W marcu powstanie na Żmudzi wybuchło i przez kilka tygodni cieszyła się ziemia żmudzka wolnością. W maju sytuacja zaczęła się zmieniać. Główne siły powstania, pod dowództwem Onufrego Jacewicza z powiatu teleszowskiego, próbowały zdobyć Połągę nad morzem Bałtyckim. Jednak nieudane szturmy, a także aktywność wojsk rosyjskich na terenach Żmudzi zmusiły je do odwrotu. Szanse uniknięcia okrążenia dawał marsz wzdłuż granicy pruskiej w kierunku na Taurogów.
Kontynuuj czytanie →

Powstanie marcowe 3

Wysłany na przez

JacObywatele Jacynicze (0,82)

(spis treści)

A jednak to dobry czas. Po wygnaniu Bartolomeja, mimo że tu i ówdzie „trwają bitwy, Żmudź jednak wewnątrz oswobodzona od nieprzyjaciela, odetchnęła na parę tygodni. W województwie angustowskiém dobrze zpoczątku wiodące się powstanie Puszeta, zaslania ją na lewym brzegu Niemna.
Na prawym, przy ujściu Dubisy i Niewiaży trzymają straż od Kowna dwa silne oddziały rosieńskie. Telszewianie umocowani w Gorżdach, Dorbianach, Szkudach, od granicy pruskiej do kurlandzkiej opasują Połągç. Za tą liniją mają w odwodzie po wszystkich miasteczkach liczne gromady, mocno ubezpieczają się od Kurlandyi.

Kontynuuj czytanie →

Powstanie marcowe 2

Wysłany na przez

Jac

Obywatele Jacynicze (0,81)

(spis treści)

Dlaczego powstanie wybuchło na Żmudzi? Czy tylko dlatego, że wojsk moskiewskich było tu niewiele, a Car domagał się rekruta i apanaży dla wojska walczącego z Polską? Może dlatego, że od Augustowa i przez Prusy łatwiej informacje o powstaniu listopadowym docierały? Może w końcu dlatego, że księstwo Żmudzkie – inaczej niż w innych regionach Polski przed zaborami – rozwiązało kwestie chłopską (o tym trzeba by opowiedzieć osobno)? To kwestia do dyskusji, ale fakty pozostają faktami… Kontynuuj czytanie →

Powstanie marcowe

Wysłany na przez

JacObywatele Jacynicze (0,8)

Czas wojny to nie to, co chciałoby się opisywać. Wojny w słusznych sprawach są równie krwawe, jak te w niesłusznych. Powstania pociągają za sobą ofiary i często drugorzędną kwestią jest to, po czyjej stronie była wina. Jednak czasy burz społecznych nie tylko chętniej są opisywane (w podręcznikach zazwyczaj barwne opisy kilkugodzinnych bitew oddzielone są zdaniem o kilkunastoletniej „przerwie” normalnego życia), ale też często dostarczają nam wielu, czasem pośrednich, informacji. Co robili Jacynicze w czasie powstania listopadowego, nie wiemy, ale co było słychać w Rawszkach, możemy się domyślać.

Kontynuuj czytanie →

Czas rozbiorów

Wysłany na przez

JacObywatele Jacynicze (0,6)

A były to czasy, gdy Polska ostatecznie traciła niepodległość. I jak to w historii – małość jednych przeplatała się z wielkością innych. Wszyscy powoływali się na dobro ojczyzny, tych drugich obwiniając o zdradę i interesowność. „Skłócony naród, król niepewny, szlachta dzika. Sympatie zmienia wraz z nastrojem raz po raz…” śpiewać będzie trzysta lat później Jacek Kaczmarski. I z tego czasu trzy obrazki – związane z edukacją, ale też jakoś z Wilnem, choć wszystkie od rdzennej Litwy i od Żmudzi daleko, bo na terenie dzisiejszej Białorusi i Ukrainy. Wykorzystajmy jednak zbieżność nazwisk, by ten fragment historii – od czasów sprzed Komisji Edukacji Narodowej aż po kampanię napoleońską – przypomnieć.

Kontynuuj czytanie →

Przenosiny

Wysłany na przez

JacObywatele Jacynicze (0,5)

Antoni Jacynicz w 1776 rok nabył Rawszki w powiecie Pojurskim. Było to cztery lata po pierwszym rozbiorze Polski, ale Żmudź była wówczas daleko od terenów zabranych (ostatecznie dopiero trzeci rozbiór, ponad 2o lat później, oddał te tereny pod władanie Rosji). Dlaczego Antoni Jacynicz zmienił miejsce zamieszkania, nie wiemy, ale… jest historia jakiegoś Jacynicza z tamtych czasów odnosząca się do roku 1760. Dotyczy ona wyroku sądowego, a może i sądowego mordu, na niejakim Wołodkowiczu i dotyczy województwa mińskiego. Opowieść ma kilka wersji, możemy przyjąć, że ta z nich, która akurat Jacynicza dotyczy, mogła zdarzyć się gdzie indziej i tylko pamięć ludzka przeniosła ją kilkaset kilometrów dalej. I tak jednak warta jest przypomnienia. 

Kontynuuj czytanie →

Rawszki

Wysłany na przez

JacObywatele Jacynicze (1)

Był na Żmudzi ród możny Billewiczów, od Mendoga się wywodzący, wielce skoligacony i w całym Rosieńskiem nad wszystkie inne szanowany. Obok zaś ród Piłsudskich, z Billewiczami spokrewnionych, z których to żywot Marszałka naszego, Józefa się wywodzi. Żyło tu także wiele innych rodów, wśród nich i Jacynicze Odrowążem się pieczętujący. Być może ród ten w historii I Rzeczypospolitej nie zapisał się szczególnymi zasługami (jakkolwiek nie raz pewnie jeszcze do jego historycznych asocjacyi przyjdzie nam się tu odwoływać), to przecie podpisy Jacyniczów odnajdziemy i na akcie Unii Lubelskiej, która chlubą Rzeczypospolitej, i pośród konfederatów targowickich. Jacynicze udział brali jako elektorzy w wyborach Augusta II i Stanisława Augusta. Łacno więc uznać ich można za typowych obywatelów Rzeczypospolitej Szlacheckiej.

Kontynuuj czytanie →

Obowiązki członków

Wysłany na przez

StaszicObywatele sięgają  po władzę

członkom Stowarzyszenia Dialog Społeczny ten wpis dedykuję

(2) Towarzystwo Przyjaciół Nauk, powstałe w Warszawie w 1801 roku,  przez wiele lat istniało bez formalnej rejestracji.  Władze pruskie nie przeszkadzały w prywatnych, a nawet publicznych, zebraniach Towarzystwa. Jego działania oparte były w dużej mierze na aktywności członków. Dotyczyło to zarówno prac naukowych i literackich, jak i działań organizacyjnych. Spotkania prywatne odbywały się w salonie Sołtyków, w pałacu hr. Potockiego na Krakowskim Przedmieściu czy w pałacu Tarnowskich. Tylko publiczne spotkania odbywały się w Kolegium ojców Pijarów  przy Miodowej.

Kontynuuj czytanie →

Jak powstało Towarzystwo?

Wysłany na przez

Staszic

Obywatele sięgają  po władzę

(1) Warszawa na przełomie XVIII i XIX wieku ze stolicy jednego z największych krajów ówczesnej Europy stała się prowincjonalnym miastem Zaboru Pruskiego. W poszczególnych częściach rozczłonkowanej Rzeczypospolitej nierzadkie były postawy apatii, rezygnacji, próby dostosowania się do nowych warunków, ale też życie ponad stan, rauty, zabawy. To wszystko widać było w Warszawie, która traciła nie tylko znaczenie i blask, ale i mieszkańców. A przecież żyły tu ciągle osoby, które parę lat temu zaangażowane były w dzieło naprawy Rzeczypospolitej. Nic dziwnego więc, że towarzystwo pod przewodem Józefa Poniatowskiego, zogniskowane wokół Pałacu Pod Blachą, zabawiało się niedaleko Pałacu Czackiego, gdzie Aleksander Małachowski odbywał spotkania zatroskanych patriotów. Kontynuuj czytanie →

Ładowanie