Właśnie został opublikowany raport końcowy z projektu pt. “Skontroluj budżet obywatelski w swojej gminie”, który przez ostatnie półtora roku realizowały katowickie Stowarzyszenie “Bona Fides” i Ośrodek Badania Aktywności Lokalnej w 18 gminach w Polsce.
Celem projektu było sprawdzenie możliwości społecznej kontroli realizacji budżetu obywatelskiego w samorządzie lokalnym.
W trakcie projektu powstały 24 raporty z poszczególnych gmin, które wybierano kierując się dwoma kryteriami: realizacją minimum jednej procedury budżetu obywatelskiego oraz zróżnicowaniem samorządów terytorialnych. Dzięki czemu w próbie celowej znalazły się zarówno miasta na prawach powiatu, miasta powiatowe, gminy miejsko-wiejskie i wiejskie. Opracowano także dwa raporty zbiorcze: pierwszy – zbierający doświadczenia etapu pilotażowego realizowanego w końcu 2014 roku w 6 gminach i raport końcowy – zbierający doświadczenia z etapu pilotażowego i właściwego, realizowanego w 12 gminach w roku 2015. W nim sformułowano także rekomendacje dotyczące procedur budżetów obywatelskich.
O ile udało nam się skontrolować wybrane gminy, zaś dość gorzki wniosek z tych obserwacji daje się sprowadzić do stwierdzenia: jeśli nie musisz, to nie rób. Są inne metody na wskazanie zadań, które można sfinansować z budżetu gminy. Natomiast, jeśli masz do tego serce, to staraj się likwidować bariery włączania społeczności we współdecydowanie o losach własnej gminy.
Natomiast w mniejszym stopniu udało nam się zaszczepić potrzebę i umiejętność kontroli społecznej realizacji budżetu obywatelskiego. W większości monitorowanych samorządów bądź jej nie ma, bądź jest wybiórcza i incydentalna. Wydaje się, że zarówno doświadczenia projektu, jak i opracowane narzędzie stwarzają warunki po temu, żeby taką działalność podejmować. To także forma udziału w budżecie obywatelskim, choć dość specyficzna.
Raport końcowy dostępny jest pod tym adresem internetowym https://issuu.com/obal_warszawa/docs/mbo_raportkocowy.
Zaś raporty z poszczególnych gmin i samo narzędzie na stronie projektu bonafides.pl/projekty/realizowane/skontroluj-dziala-budzet-obywatelski-twojej-gminie/.
