Jak informowaliśmy w Cotygodniku nr 16, trwają prace nad poprawkami do Regulaminu Rady Działalności Pożytku Publicznego. Właśnie w tej chwili przygotowuję jakieś wstępne zapisy, ale przecież formułowanie zapisów to kwestia druga, pierwsza – co chcemy uregulować. Spróbuję tu uzasadnić proponowane przeze mnie zmiany. Do kwestii składu nie będę się odnosił, choć moim zdaniem w regulaminie powinny się znaleźć zapisy o ostatecznym składzie RDPP.
Uważam, że należy wprowadzić zmiany w obszarach, które budziły wątpliwości podczas podejmowania przez Radę ostatnich decyzji. Chętnie wysłucham uwag na temat moich propozycji.
Wyniki głosowań
Pisałem, że wątpliwości budzi głosowanie przez aklamację, choć niewątpliwie usprawnia to procedowanie. Jednak w obecnym regulaminie jest zapis mówiący, że “Rada, w tym zespoły problemowe, podejmuje uchwały w głosowaniu jawnym” i dodatkowo, że “na wniosek członka Rady na posiedzeniu plenarnym lub na posiedzeniu zespołu problemowego zarządza się głosowanie tajne“. Dlatego wydaje się wskazane zapisanie, że”wyniki głosowania (ilość głosów za, przeciw i wstrzymujących się) podawane są w protokole obrad” – co pozwoliłoby osobom z zewnątrz stwierdzić, czy rzeczywiście mieliśmy do czynienia z jednomyślnością. To samo powinno dotyczyć głosowań elektronicznych. Zastanawiam się też, czy nie należałoby dodać następującego zapisu: “na wniosek członka Rady na posiedzeniu plenarnym lub na posiedzeniu zespołu problemowego zarządza się głosowanie imienne“. Wydaje się, że w niektórych kwestiach warto byłoby zobaczyć, jak kto głosował, także w kontekście stanowisk poszczególnych stron.
Sposób przyjmowania opinii i stanowisk
Te kwestie reguluje obecnie załącznik do Regulaminu, wydaje się jednak, że dotyczące ich zapisy powinny stanowić integralną część Regulaminu. Wątpliwości budzi, po pierwsze, sposób podejmowania decyzji. W istocie decyzje podejmuje Zespół (który nie ma własnego regulaminu, ale o tym za chwilę), wyniki jego pracy podaje się bez uzasadnienia oraz bez informacji o odbytej dyskusji (brak wyniku głosowania w Zespole, czyli znów nie wiadomo, czy była jednomyślność por np. sprawozdanie z ostatniej Rady). Jest to szczególnie niebezpieczne przy podejmowaniu decyzji elektronicznie. Stąd propozycja, aby do decyzji Zespołu poddanej głosowaniu na całej Radzie dołączano uzasadnienie i pełne wyniki głosowania. Ostatnio mieliśmy przykład z poddaniem pod głosowanie uchwały popierającej ministerialny Program Solidarność Młodzieży, w sytuacji gdy wiele organizacji zgłaszało do niego zastrzeżenia (por. stanowisko PROM). Tu też zbyt duże kompetencje – moim zdaniem – przyznano sekretarzowi Rady, który decyduje o przekazaniu danego dokumentu odpowiedniemu zespołowi. To chyba raczej kompetencja samej Rady, w sytuacjach niecierpiących zwłoki decyzję taką powinno podejmować Prezydium lub współprzewodniczący.
Stanowiska Rady a konsultacje publiczne
Proponowałbym też nowy zapis: „Rada opiniuje i przyjmuje stanowiska w sprawie dokumentów przed ich przekazaniem do konsultacji publicznych lub po ich skonsultowaniu”. Tu znów przypadek Programu Solidarność Młodzieży, który był równocześnie konsultowany publicznie i opiniowany przez Radę. Oznacza to, że albo Ministerstwo traktuje Radę na równi ze wszystkimi innymi organizacjami (tylko wtedy po co ta Rada?), albo uznaje stanowisko Rady, ale wtedy co z propozycjami zgłoszonymi w konsultacjach?
Regulaminy zespołów
Co do prac w zespołach – brak wewnętrznych regulaminów sprawia, że np. przyjęte zostało stanowisko Zespołu, który się w tej kwestii nie spotkał i opiniował tylko propozycje sekretariatu Rady. Dlatego postulowane jest przyjęcie przez Zespoły regulaminu, który powinien określać przynajmniej zasady ich funkcjonowania. Ostatnio miała też miejsce sytuacja, że decyzja zespołu została (na pewno z uzasadnionych powodów) zmieniona w sekretariacie Rady. Powoduje to sytuację, gdy głosowana przez Radę może być opinia, która nie była propozycją Zespołu. Dlatego proponuję następujący zapis: „Decyzje zespołów nie mogą być zmieniane przez sekretarza Rady. Sekretarz przy głosowaniu plenarnym może zgłaszać ewentualne zastrzeżenia do propozycji opinii i stanowisk przygotowanych przez Zespoły”.
Organizacja “stron” w Radzie
Proponuję też dodać specjalny punkt: „Przedstawiciele strony rządowej, samorządowej, pozarządowej mogą prowadzić własne spotkania (jako zespoły) i przygotowywać własne opinie i stanowiska”. Jest to z jednej strony sankcjonowanie pewnej praktyki (spotkania strony pozarządowej odbywają się systematycznie), z drugiej – możliwość wzmocnienia strony samorządowej, która traktowana jest w pracach Rady raczej marginalnie. Być może ten akurat fragment należałoby rozbudować, tak aby w pełni wykorzystać potencjał strony samorządowej w pracach Rady.
Propozycję takich zapisów przesyłam dziś do Rady.